Asbest is een natuurlijk mineraal dat bestaat uit microscopisch kleine vezels die, als de asbest beschadigd is, in de lucht zweven en ingeademd kunnen worden. Asbest werd vooral tussen 1940 en 1970 gebruikt als bouwmateriaal en was enorm populair omdat het hittebestendig, sterk en isolerend is. Bovendien was het goedkoop, waardoor veel huiseigenaren tijdens de heropbouw na de oorlog asbest in hun woning verwerkten. Pas jaren later ontdekte men dat asbest zeer gevaarlijk voor de gezondheid is, omdat artsen toen pas de gevolgen zagen van blootstelling aan asbest. In Nederland sterven volgens de Gezondheidsraad jaarlijks naar schatting zo’n 1.600 mensen aan asbest-ziekten.

Verbouwing

Omdat asbest nog in veel woningen verwerkt zit, kun je asbest-vezels hebben ingeademd tijdens een verbouwing or renovatie van een oud huis. Asbest is alleen gevaarlijk als het beschadigd is... en dus vooral tijdens het wegbreken van een muur ontdek je als eigenaar pas het beschadigde asbest.

Hoest

Symptomen van blootstelling merk je vaak niet direct. Je kunt later problemen krijgen met ademhalen of een aanhoudende hoest ontwikkelen. Het inademen van schadelijke stoffen zoals asbest kan op lange termijn gezondheidsproblemen veroorzaken. Het is dus belangrijk om snel te handelen als je denkt dat je bent blootgesteld.

Röntgenfoto

Als je denkt dat je asbest hebt ingeademd, neem dan direct actie. Verlaat de plek waar je blootgesteld bent en zorg voor frisse lucht. Het is belangrijk om je kleren te wassen om eventuele vezels te verwijderen. Neem contact op met je huisarts en vermeld dat je mogelijk aan asbest bent blootgesteld. De arts kan je adviseren en eventueel doorverwijzen naar een specialist. In sommige gevallen kan de arts een röntgenfoto laten maken om je longen te controleren. Wacht niet af als je symptomen hebt. Asbest kan ernstige longziekten veroorzaken, dus medische hulp is noodzakelijk. Het is beter om snel te handelen dan te wachten op klachten.

Voorzorgsmaatregelen

Voorkom blootstelling aan asbest door de volgende voorzorgsmaatregelen te nemen:

  • Onderzoek of er asbest in je huis of werkplek aanwezig is.
  • Als je renovatiewerkzaamheden plant, laat dan eerst een asbest-inspectie uitvoeren.
  • Draag beschermende kleding en speciale asbest-gezichtsmaskers als je in de buurt van asbest werkt.
  • Als je niet zeker weet of er asbest aanwezig is, raadpleeg dan een professional.
  • Vermijd het zelf verwijderen van asbesthoudend materiaal. Dit kan de vezels verspreiden en je gezondheid in gevaar brengen.
  • Laat asbest altijd door een gecertificeerd bedrijf verwijderen, zij zorgen ervoor dat de asbest niet beschadigd wordt en voeren de asbest-resten volgens strenge regels af.

Ook de Rijksoverheid geeft gedetailleerde aanwijzingen wat je moet doen als je asbest vindt in je huis of werkplek.

Grijs spul

Toen wij in 2014 in Nieuw-Zeeland een huis zochten, nam de makelaar ons mee naar een oud huis met een donkere kelder. We mochten het huis niet in, omdat de vloer verzakt was en het deck los van het huis was gekomen. Natuurlijk waren we niet onder de indruk van het ouderwetse, vervallen huis, maar de tuin erom heen was geweldig mooi. Niet alleen was het verzorgd als een park, met een gladgeschoren gazon en een statig bos vol prachtige bomen, maar ook keek het uit over de Pacific en groen-glooiende heuvels. Maar terwijl wij door de tuin liepen en verrukt ooh-en-aah riepen, zagen we overal vezelige plukjes grijs spul liggen. De makelaar legde uit dat het asbest was, wat uit het huis gewaaid was na een grote storm. Gelukkig was er die dag totaal geen wind, maar we hebben het landgoed direct verlaten.

Vrachtwagens gevuld met water

Omdat we toch geïnteresseerd waren om het huis te kopen, zochten we contact met een gespecialiseerd bedrijf dat asbest verwijdert. Maar toen we de offerte binnenkregen, bleek dat het een erg kostbare operatie zou worden. Het asbest moest niet alleen uit het vervallen huis verwijderd worden door een legertje specialisten, maar ook uit de tuin die helemaal vol lag, en waarvan zelfs de toplaag totaal afgegraven moest worden volgens de Nieuw-Zeelandse regulaties. Het oude asbest zou vervolgens in speciale vrachtwagens vol water naar een verwerkingsbedrijf in de stad afgevoerd worden. Water? Yep! Omdat asbest die microscopisch kleine vezels heeft, is het een stuk veiliger om beschadigd asbest onder water te zetten, zodat de vezels niet in de lucht kunnen gaan zweven. Een hele colonne vrachtwagens, gevuld met voornamelijk water, zou af en aan moeten rijden – een retour-trip van maar liefst drie uur omdat wij op zo'n anderhalf uur van Auckland wonen... kassa! In Nederland wordt alle asbest luchtdicht en dubbel verpakt, en dan pas mag het vervoerd worden naar een verwerkingsbedrijf.

Asbest-vrije cottage

Al snel vonden we een andere plek met een een schattige, asbest-vrije cottage en het mooiste uitzicht ter wereld. Dus toen was onze keuze snel gemaakt. Toch werd het vervallen huis door een nieuwe eigenaar gekocht en opgeknapt. Wij rijden er dagelijks langs en het ziet er prima uit... we vragen ons wel af of de nieuwe eigenaar de moeite heeft genomen om het asbest te verwijderen, of dat hij de beschadigde asbest slechts weggestopt heeft achter nieuwe muren. Wij zijn nog steeds blij dat wij ons niet aan die klus hebben gewaagd.

Hechtgebonden asbest

Product Toepassing
asbestcement plaat dakbedekking, dakgoot, leien, wandbeplating
asbestcement pijp riool, schoorsteen, waterleiding
bakeliet (vulstof) deurklinken, schakelaars, stopcontacten
frictiemateriaal koppeling, remvoering, schijfrem
haarden en kachels platen in de kachel (incl. afvoerpijp)

Niet-hechtgebonden asbest

Product Toepassing
asbestpapier en karton dakbedekking, pijpomwikkeling, vloerbedekking
asbesttextiel handschoenen, hittebestendige kleding, lasgordijn, vilt voor isolatiedoeleinden
isolatie CV-installatie, verwarmingsbuizen
pakking gasmaskerfilter, koord, pakking
spuit-isolatie betonnen constructies, isolatielaag op metalen
vulstof kit, lijm, verf

Lange termijn gezondheidseffecten

Het inademen van asbestvezels kan lange termijn gevolgen hebben voor je gezondheid. Het kan jaren duren voordat de effecten merkbaar worden. Asbest kan ernstige aandoeningen veroorzaken zoals asbestose, longkanker en mesothelioom. Regelmatige medische controles kunnen helpen om problemen vroegtijdig op te sporen. Bespreek met je arts hoe je je gezondheid kunt monitoren als je bent blootgesteld. Het is belangrijk om niet te roken, omdat roken het risico op asbestgerelateerde ziekten verhoogt. Volg de adviezen van je arts op en zorg goed voor je gezondheid. Zo kun je de kans op ernstige gezondheidsproblemen verkleinen. (bron: ggdleefomgeving.nl)